Τι άκουσε, αλλά κυρίως… τι είπε ο Ντράγκι στην Αθήνα

[ad_1]

Του Γ. Αγγέλη

Φεύγοντας από την Αθήνα, ο απερχόμενος πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, άφησε πίσω του –για όσους τον άκουσαν προσεκτικά– την “αίσθηση” ότι από δω και πέρα τα πράγματα αλλάζουν…

Η “αλλαγή” αυτή, όπως ο ίδιος διακριτικά εξήγησε στη διάρκεια των συζητήσεων που είχε στις “κλειστές” συναντήσεις του με τραπεζίτες αλλά και κυβερνητικούς αξιωματούχους, έχει να κάνει με το γεγονός ότι την 1η Νοεμβρίου η εγκατάσταση της Λαγκάρντ στη Φρανκφούρτη “δεν θα είναι μια απλή εναλλαγή προσώπων…”.

Από τον κύκλο των συνομιλητών του κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα μεταφέρεται μια εκτίμηση η οποία λέει ότι η κατάσταση στο Συμβούλιο της ΕΚΤ είναι πλέον τόσο “δύσκολη”, που η κυρία Λαγκάρντ υποχρεωτικά “δεν θα μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλίες στο επίπεδο της νομισματικής πολιτικής πέραν εκείνων που ανακοινώθηκαν στις 12 Σεπτεμβρίου…”.

Που πάει να πει ότι η ΕΚΤ, μετά το παρεμβατικό πακέτο που ανακοινώθηκε τον προηγούμενο μήνα, κατά κάποιο τρόπο αποσύρεται… από το μέτωπο της οικονομικής παρέμβασης, παρά το εξαιρετικά εύθραυστο οικονομικό περιβάλλον στην Ευρωζώνη. Και οι κυβερνήσεις είναι αυτές που –κατά τον Μάριο Ντράγκι– θα πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για ό,τι έχει να συμβεί στην ευρωοικονομία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Μάριο Ντράγκι, στη δημόσια ομιλία του, κατέστησε σαφές ότι η ΕΚΤ περιμένει από τις κυβερνήσεις πλέον να παρέμβουν στο δημοσιονομικό πεδίο ενισχύοντας την εγχώρια επενδυτική δραστηριότητα, προκειμένου να έχει αποτέλεσμα και η νομισματική παρέμβαση.

Την ίδια στιγμή επισήμανε ότι, όσο καθυστερεί αυτή η δημοσιονομική παρέμβαση των κυβερνήσεων, τόσο θα παρατείνεται και η νομισματική ποσοτική χαλάρωση…

Η παρατήρηση αυτή “τρόμαξε” τους μεγάλους ευρωπαϊκούς τραπεζικούς και ασφαλιστικούς ομίλους και για κάποιους ακούστηκε ως “απειλή”. Αλλά ο απερχόμενος πρόεδρος της ΕΚΤ τούς “απάντησε” ότι η διαμαρτυρία τους θα πρέπει να έχει παραλήπτη τις κυβερνήσεις…

Οι “εξηγήσεις” αυτές ερμηνεύουν έτσι και το γιατί ο Μάριο Ντράγκι βιάστηκε να πάρει τα “μέτρα” λίγο πριν φύγει, αντί να τα αφήσει στην ευχέρεια της Λαγκάρντ. Γιατί ο ίδιος εκτιμούσε ότι μπορεί “να τα περάσει” παρά τις αντιρρήσεις και επιφυλάξεις εννέα μελών του Συμβουλίου, ενώ η “νεοφερμένη” πρώην επικεφαλής του ΔΝΤ ενδεχομένως θα ήταν δύσκολο να… πείσει το ανδροκρατούμενο Συμβούλιο.

Στην Αθήνα

Η παρουσία του Μάριο Ντράγκι στην Αθήνα και η ομιλία του στην Ακαδημία, οι επαφές του με την κυβέρνηση, αλλά και το “κλειστό γεύμα” από την ΤτΕ, ερμηνεύθηκαν ως μια τελευταία κίνησή του για να στηρίξει το εγχείρημα ανάκαμψης της οικονομίας. Κυρίως, όμως, ερμηνεύθηκαν ως πράξη “υποστήριξης” στις προσπάθειες για την εξυγίανση του πλέον αδύναμου κρίκου του Ευρωσυστήματος, των ελληνικών τραπεζών.

Από τα όσα είπε ή άφησε να εννοηθούν με τα λεγόμενά του ο Ντράγκι, ιδιαίτερα στις συζητήσεις του σε τραπεζικό περιβάλλον, έγινε φανερό ότι οι κινήσεις που γίνονται ιδιαίτερα με το σχήμα “Ηρακλής” αποτελούν μια από τις τελευταίες ευκαιρίες για μείωση των NPLs–NPEs, σε ένα ευρωπαϊκό περιβάλλον που προς το παρόν ευνοεί τις τιτλοποιήσεις και τις πωλήσεις ανάλογης “φύσης” τίτλων. Ο ίδιος δεν ξεκαθάρισε το πόσο εκτιμά ότι το “παράθυρο” αυτό θα μείνει ανοιχτό ακόμη στις αγορές.

Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, “στήριξε” με άμεσο και σαφή τρόπο το εγχείρημα. Σύμφωνα με πληροφορίες του “Κ”, οι αντιδράσεις των Ελλήνων τραπεζιτών δεν ήταν όλες της ίδιας… κατεύθυνσης. Ορισμένοι εξακολουθούν να διατηρούν επιφυλάξεις, αλλά, καταπώς λέχθηκε από ορισμένους, σε κύκλους συζητήσεων στο περιθώριο των συναντήσεων με τον Ντράγκι, “είναι θέμα… τακτικής διαπραγμάτευσης…”.

Δεν θα πρέπει να αγνοηθεί, πάντως, ότι το ταξίδι του Ντράγκι στην Αθήνα συνδέεται με την πρόθεσή του να επισημάνει τη σχέση του με δύο ανθρώπους με τους οποίους έχει συνδεθεί με άμεσο και προσωπικό τρόπο, τον Λουκά Παπαδήμο και τον Γιάννη Στουρνάρα.

Με τον Λ. Παπαδήμο και τη “διάσωση” του 2012, άλλωστε, συνδέεται και η παρέμβασή του στο Λονδίνο με το “whatever it takes”, με αφορμή την ελληνική αλλά και την ιταλική κρίση. Μαζί δούλεψαν στο PSI και στο PSI+ στους κρίσιμους μήνες της άνοιξης του 2012.

Με τον Γιάννη Στουρνάρα η σχέση του ξεκίνησε τη δεκαετία του ’90 και τη συνεργασία τους στην EFC. Την Επιτροπή που ετοίμασε τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης και την κυκλοφορία του ευρώ. Τότε “έμαθε” και ο πρόεδρος του ΣΟΕ στο ΥΠΟΙΚ, Γ. Στουρνάρας, με “δάσκαλο” τον Ντράγκι, τα ελαστικά “περιθώρια” της δημοσιονομικής προσαρμογής που έδωσαν το εισιτήριο για την είσοδο της Ελλάδας στο ευρώ.

Η “ποσοτική χαλάρωση” ήρθε για να μείνει

Τα νέα δεν ήταν καλά. Οι προβλέψεις για την πορεία του πληθωρισμού την επόμενη πενταετία, όπως και η προβολή της στη δεκαετία, δείχνουν ότι η οικονομία της Ευρωζώνης έχει βυθιστεί για τα καλά σε ένα περιβάλλον πολύ χαμηλού πληθωρισμού για πολλά χρόνια. Το επίπεδο του προβλεπόμενου πληθωρισμού δείχνει αγκιστρωμένο στο μισό περίπου του στόχου της ΕΚΤ. Αυτό ήδη έχει αρχίσει να εντείνει την ανησυχία σε όλα τα επίπεδα και να αυξάνει την πίεση προς τις κυβερνήσεις με διαθέσιμα πλεονάσματα, όπως η Γερμανία, για περισσότερη δημοσιονομική χαλάρωση.

Πολλοί αναλυτές, όμως, εκτιμούν ότι είναι ήδη αργά και ότι η νέα παρέμβαση της ΕΚΤ τον Σεπτέμβριο δεν αρκεί για να… σπρώξει τον πληθωρισμό προς τον στόχο του 2%. Αυτό σημαίνει, όπως έχει προειδοποιήσει ο Μάριο Ντράγκι, ότι η νομισματική χαλάρωση θα παραμείνει ως “γραμμή” της ΕΚΤ όσο οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις των κυβερνήσεων δεν φτάνουν τα επίπεδα που χρειάζονται για να βγάλουν την Ευρωζώνη από το τέλμα του σταθερά χαμηλού πληθωρισμού.