Τέσσερα χρόνια με capital controls

[ad_1]

Της Νένας Μαλλιάρα

Τέσσερα χρόνια με capital controls κλείνει σαν σήμερα η ελληνική Οικονομία, με την άρση τους να αναμένεται, όπως όλα δείχνουν, μετά τις εκλογές, από τη νέα κυβέρνηση και την Τράπεζα της Ελλάδος. Οι κεφαλαιακοί έλεγχοι καθιερώθηκαν στην Ελλάδα τον Ιούνιο του 2015, όταν η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ που προέκυψε από τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015 έφτασε στο τέλος της περιόδου παράτασης του ελληνικού προγράμματος διάσωσης, χωρίς να έχει έρθει σε συμφωνία για περαιτέρω επέκταση με τους πιστωτές της χώρας. Ως αποτέλεσμα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσισε να μην αυξηθεί περαιτέρω το επίπεδο του δανεισμού των ελληνικών τραπεζών από τον Έκτακτο Μηχανισμό Παροχής Ρευστότητας (ELA), το οποίο είχε προσεγγίσει ήδη τα 90 δισ. ευρώ.

Κατόπιν αυτού, η ελληνική κυβέρνηση αναγκάστηκε να κλείσει άμεσα τις ελληνικές τράπεζες για τρεις εβδομάδες (από τη Δευτέρα 29 Ιουνίου 2015 που έκλεισαν, οι τράπεζες άνοιξαν ξανά στις 20 Ιουλίου), ενώ εφαρμόστηκαν έλεγχοι στα τραπεζικά εμβάσματα από ελληνικές τράπεζες σε ξένες τράπεζες και τα όρια για αναλήψεις μετρητών περιορίστηκαν σε μόλις 60 ευρώ ανά ημέρα επιτρέπεται), προκειμένου να αποφευχθεί ένα ανεξέλεγκτο bankrun και μια πλήρης κατάρρευση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.

Οι έλεγχοι κεφαλαίων παραμένουν μέχρι σήμερα. Από την 1η Οκτωβρίου 2018, ωστόσο, έχουν καταργηθεί οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων στο εσωτερικό και πλέον μπορεί οποιοσδήποτε να κάνει ελεύθερα αναλήψεις χωρίς περιορισμό ποσού.

Ήδη από τον Φεβρουάριο του 2019 και ενώ το Ελληνικό Δημόσιο είχε βγει επιτυχώς στις διεθνείς αγορές με την έκδοση πενταετούς ομολόγου, οι τραπεζίτες επεσήμαιναν στο Capital.gr ότι η διατήρηση των κεφαλαιακών περιορισμών δεν έχει πλέον κανένα νόημα, αντιθέτως το μόνο που εξυπηρετεί είναι την φοροδιαφυγή. Ουσιαστικά, μόνο ένας περιορισμός υφίσταται – και αυτός χωρίς νόημα κατά τους τραπεζίτες -: η αλλαγή θεματοφυλακής τίτλων (στην πράξη η μεταφορά τίτλων στο εξωτερικό).

Τι ισχύει με την τελευταία χαλάρωση των περιορισμών

Σημειώνεται ότι από την 1η Οκτωβρίου του περασμένου έτους, οπότε έγινε και η τελευταία χαλάρωση των capital controls, επιτρέπονται χωρίς κανένα περιορισμό:

–  Αναλήψεις μετρητών από κατάστημα ή από ATM από τις τράπεζες στην Ελλάδα. Στις αναλήψεις περιλαμβάνονται και αυτές που γίνονται με χρήση πιστωτικών και προπληρωμένων καρτών που έχουν εκδοθεί από τράπεζες που λειτουργούν στην Ελλάδα.

– Αναλήψεις μετρητών σε ξένο νόμισμα από τράπεζες στην Ελλάδα.

– Αναλήψεις μετρητών από τράπεζες στο εξωτερικό, με χρεωστικές, πιστωτικές και προπληρωμένες κάρτες που έχουν εκδοθεί από τράπεζες που λειτουργούν στην Ελλάδα. Για τις αναλήψεις αυτές, ωστόσο, υπάρχει όριο μέχρι 5.000 ευρώ (σε ευρώ ή ισόποσο σε ξένο νόμισμα), ανά ημερολογιακό μήνα, ανά καταθέτη (Customer ID) και ανά τράπεζα.

– Η κατάθεση τραπεζικών και ιδιωτικών επιταγών σε πίστωση τραπεζικού λογαριασμού, όπως και η εξόφληση επιταγών με μετρητά.

– Η χρήση πιστωτικών, χρεωστικών και προπληρωμένων καρτών για αγορές αγαθών και υπηρεσιών εντός Ελλάδος. Απαγορεύεται, ωστόσο, η χρήση πιστωτικών, χρεωστικών και προπληρωμένων καρτών (από τράπεζες και ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος που λειτουργούν στην Ελλάδα) για αγορές αγαθών και υπηρεσιών εντός Ελλάδος, εάν οι επιχειρήσεις που λειτουργούν στην Ελλάδα έχουν εγκαταστήσει τερματικό αποδοχής καρτών πληρωμών (POS) από τράπεζα του εξωτερικού και η εκκαθάριση των συναλλαγών καρτών γίνεται σε λογαριασμό που τηρούν σε τράπεζα του εξωτερικού.

–    Η χρήση πιστωτικής, χρεωστικής ή προπληρωμένης κάρτας από κάτοχό τους που βρίσκεται στο εξωτερικό για αγορές στο εξωτερικό.

–    Το άνοιγμα λογαριασμού και η προσθήκη συνδικαιούχου σε υφιστάμενο λογαριασμό σε πιστωτικό ίδρυμα, ανεξαρτήτως της δημιουργίας νέου κωδικού πελάτη (Customer ID). Επιτρέπεται επίσης η ενεργοποίηση αδρανούς λογαριασμού.

–    Η πρόωρη, μερική ή ολική, εξόφληση δανείου σε τράπεζα (συμπεριλαμβανομένης της αποπληρωμής / εξόφλησης ανοιχτών δανείων και ορίων).

–    Η πρόωρη, μερική ή πλήρης, λήξη προθεσμιακής κατάθεσης.

Αναφορικά με τις μεταφορές κεφαλαίων στο εξωτερικό:

–    Επιτρέπεται η μεταφορά κεφαλαίων από λογαριασμούς που τηρούνται σε αλλοδαπή τράπεζα σε λογαριασμό που τηρείται σε τράπεζα που λειτουργεί στην Ελλάδα.

–    Η μεταφορά μετρητών εκτός Ελλάδος επιτρέπεται για ποσό έως 10.000 ευρώ ( ή ισόποσο σε ξένο νόμισμα), ανά φυσικό πρόσωπο και ανά ταξίδι στο εξωτερικό.

–    Η μεταφορά στο εξωτερικό κερδών και μερισμάτων από επενδύσεις στην Ελλάδα, εφόσον τα κεφάλαια για την επένδυση στην Ελλάδα έχουν μεταφερθεί από την αλλοδαπή με έμβασμα σε λογαριασμό του επενδυτή/δικαιούχου που τηρείται σε τράπεζα που λειτουργεί στην Ελλάδα.

–    Η αποδοχή και εκτέλεση εντολών μεταφοράς κεφαλαίων προς το εξωτερικό από τράπεζες μέχρι του ποσού των 4.000 ευρώ, ανά κωδικό πελάτη (Customer ID) και ανά ημερολογιακό δίμηνο.

–    Συναλλαγές νομικών προσώπων ή επιτηδευματιών προς το εξωτερικό στο πλαίσιο των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων, που δεν υπερβαίνουν τις 100.000 ευρώ η καθεμία, ανά ημέρα, ανά πελάτη, κατόπιν προσκόμισης των σχετικών τιμολογίων και λοιπών παραστατικών και δικαιολογητικών.

–    Συναλλαγές φυσικών προσώπων που επιβάλλονται από σοβαρούς λόγους υγείας ή εξαιρετικούς κοινωνικούς λόγους και αφορούν εκτέλεση πληρωμών προς το εξωτερικό ή ανάληψη μετρητών, με την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών στην τράπεζα, από τα οποία αποδεικνύεται η συνδρομή των σχετικών προϋποθέσεων και με μηνιαίο όριο 2.000 ευρώ ανά φυσικό πρόσωπο (με μία ή περισσότερες συναλλαγές) στο σύνολο των τραπεζών που λειτουργούν στην Ελλάδα.

–    Ποσά που πιστώνονται στον τραπεζικό λογαριασμό του πελάτη από το εξωτερικό μπορούν να μεταφερθούν εκ νέου στο εξωτερικό στο σύνολό τους. Επίσης, επιτρέπεται η ανάληψή τους σε μετρητά.

–    Επιτρέπεται επίσης, η μεταφορά κεφαλαίων εκτός Ελλάδος από ίδρυμα για αγορά χρηματοπιστωτικών μέσων, εφόσον:
•    ο τραπεζικός λογαριασμός του δικαιούχου, από τον οποίο πραγματοποιείται η μεταφορά, ή
•    ο λογαριασμός πελατείας που τηρεί ο παρέχων τις επενδυτικές υπηρεσίες σε ίδρυμα από τον οποίο πραγματοποιείται η μεταφορά για λογαριασμό του δικαιούχου, έχει πιστωθεί μετά την έναρξη της τραπεζικής αργίας της 28ης Ιουνίου 2015 με κεφάλαια που προέρχονται από έμβασμα εξωτερικού, περιλαμβανομένων των περιπτώσεων μεταφοράς πίστωσης λόγω πώλησης, εξαγοράς ή εξόφλησης χρηματοπιστωτικών μέσων του εξωτερικού ή είσπραξης χρηματικών διανομών που σχετίζονται με τα ως άνω χρηματοπιστωτικά μέσα.