Πυρετός νέων διαβουλεύσεων και νέο φως για τη διασύνδεση της Κύπρου

[ad_1]

Του Χάρη Φλουδόπουλου

Εντατικές διαβουλεύσεις πραγματοποιήθηκαν το περασμένο Σαββατοκύριακο, γύρω από το φλέγον θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ μετά και την ανακοίνωση από ελληνικής πλευράς ότι ένα μέρος του μεγάλου έργου (Αττική-Κρήτη) θα προχωρήσει ως εθνικό έργο.

Παράλληλα βεβαίως η Αθήνα διαμήνυσε ότι στηρίζει πολιτικά το ευρύτερο έργο της διασύνδεσης της Κύπρου με την Ελλάδα, ιδιαίτερα υπό την πίεση των τουρκικών κινήσεων, που πιέζουν έχοντας εξαγγείλει τη δημιουργία ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κατεχόμενων με την Τουρκία.

Κοινή συνισταμένη των προσπαθειών τόσο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσο και της πλευράς της κοινοπραξίας Euroasia που προωθεί το έργο της άρσης της ηλεκτρικής απομόνωσης της Κύπρου, ήταν η προσπάθεια να διατηρηθεί ζωντανή η προοπτική να παραμείνει το έργο ζωντανό στη λίστα των έργων κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος PCI, παρά την απόφαση του Υπουργείου Ενέργειας να προχωρήσει ένα μέρος του  (Αττική – Κρήτη) ως εθνικό.

Η εξέλιξη αυτή, αξίζει να σημειωθεί ότι έχει βαρύνουσα σημασία για τις Βρυξέλλες, καθώς εκτιμάται ότι ενδεχόμενη απένταξη του κυπριακού έργου μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές και προβλήματα σε άλλα διασυνοριακά έργα που επίσης περιλαμβάνονται στη λίστα.

Πρόκειται για έργα που θεωρούνται κομβικά για τις απαραίτητες διακρατικές ενεργειακές διασυνδέσεις και θα ενισχύσουν την προσπάθεια για δημιουργία ενοποιημένων περιφερειακών ενεργειακών αγορών στην ΕΕ, γεγονός που εξηγεί και το ενδιαφέρον των Βρυξελλών για λύση στο θέμα της συνεργασίας του Έλληνα διαχειριστή ΑΔΜΗΕ με τον Euroasia.

Υπό το πρίσμα αυτό, λοιπόν, χθες το βράδυ εκδηλώθηκε νέα προσπάθεια επαναπροσέγγισης, καθώς η βελγική εταιρεία Elia, η οποία έχει αναλάβει ρόλο κλειδί στην κοινοπραξία Euroasia, απέστειλε επιστολή μέσω της οποίας αναλαμβάνει μια σειρά από δεσμεύσεις που ικανοποιούν τους όρους που είχαν τεθεί από ελληνικής πλευράς. Ποιες είναι αυτές οι δεσμεύσεις;

Πρώτον η Βελγική εταιρεία, δεσμεύεται να καταβάλει το απαραίτητο ποσό στο μετοχικό κεφάλαιο της Αριάδνης, ώστε να εισέλθει με μειοψηφικό μερίδιο (39%) στην θυγατρική του ΑΔΜΗΕ εταιρεία ειδικού σκοπού.

Δεύτερον δεσμεύεται ότι θα προχωρήσουν στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να διασφαλιστεί η παραμονή του έργου στη λίστα έργων PCI.

Τρίτον, αποδέχεται πλήρως τους εν εξελίξει διαγωνισμούς που διενεργούνται από τον ΑΔΜΗΕ για το έργο της διασύνδεσης Κρήτης Αττικής.

Τέταρτον, αποδέχονται ότι κρίσιμες υποδομές όπως οι μετασχηματιστές που θα εγκατασταθούν στην Κρήτη για το έργο της διασύνδεσης της Κύπρου με την Κρήτη, θα παραμείνουν στην κυριότητα του ΑΔΜΗΕ.

Η υποχώρηση της πλευράς του Euroasia στα κρίσιμα σημεία που αφορούν στους διαγωνισμούς και την κυριότητα των υποδομών που θα εγκατασταθούν στην Κρήτη, συνιστά μια σημαντική εξέλιξη, η οποία μάλιστα συμβαίνει για πρώτη φορά και έχει σημαντικό ειδικό βάρος, με δεδομένο ότι ο ΑΔΜΗΕ έχει εν μέρει αποκρατικοποιηθεί και συμμετέχει στην εταιρεία ως στρατηγικός επενδυτής η κινεζική εταιρεία State Grid. Και για αυτήν την εξέλιξη, κομβικός θεωρείται ο ρόλος που έχει παίξει το ΥΠΕΝ και ο αρμόδιος να συντονίσει και να ευθυγραμμίσει όλες τις πλευρές υφυπουργός ενέργειας Γ. Θωμάς.

Στον αντίποδα είναι ευνόητο ότι για την Κύπρο το θέμα της ενεργειακής ασφάλειας, ιδιαίτερα μετά την έκρηξη στο Μαρί το 2011 και τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν τότε, αποτελεί μείζονα εθνική προτεραιότητα, γεγονός που εξηγεί και το ζεστό ενδιαφέρον της κυπριακής κυβέρνησης να βρεθεί λύση που θα διασφαλίζει την συνέχιση του έργου του Euroasia.

Εφόσον τελικώς βρεθεί κοινός τόπος και οι διαπραγματεύσεις της ελληνικής πλευράς θα έχουν πετύχει το ακατόρθωτο:

Καταρχάς το έργο της διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής θα προχωρήσει με εθνικά χαρακτηριστικά, προκειμένου να μην προκληθούν καθυστερήσεις και να ολοκληρωθεί εντός του χρονοδιαγράμματος ώστε να μην προκληθεί πρόβλημα ενεργειακής ασφάλειας στην Κρήτη.

Δεύτερον θα μπορεί να εξασφαλίσει χρηματοδότηση ύψους 300 εκατ. ευρώ που θα μειώσει το κόστος κατασκευής και θα μεγαλώσει το όφελος για τους Έλληνες καταναλωτές, που θα δουν μεγαλύτερες μειώσεις στους λογαριασμούς ρεύματος.

Τρίτον θα αποφευχθούν πιθανές επιπλοκές με τις Βρυξέλλες, οι οποίες αφενός εξετάζουν το ενδεχόμενο παραπομπής της χώρας, αφετέρου έχουν αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο για επιπλέον πρόστιμα σε βάρος της Ελλάδας, εφόσον αυξηθεί το κόστος για τη διασύνδεση της Κύπρου.

Μια τέτοια εξέλιξη έχει και ευρύτερο ενδιαφέρον υπό την έννοια ότι ανοίγει ο δρόμος για τη συνεργασία ενός Ευρωπαίου διαχειριστή σε ένα εθνικό έργο και δη με μια εταιρεία στην οποία ο στρατηγικός επενδυτής προέρχεται από χώρα εκτός της ΕΕ (ΑΔΜΗΕ, State Grid). Για τους γνώστες των ισορροπιών, εφόσον προχωρήσει το συγκεκριμένο σενάριο σενάριο, αυξάνει το μέγεθος της διαπραγματευτικής επιτυχίας της ελληνικής πλευράς…