Moody’s: “Πιστωτικά θετική” η αλλαγή κυβέρνησης στην Ελλάδα
[ad_1]
Της Ελευθερίας Κούρταλη
Η επικέντρωση της νέας κυβέρνησης της Ελλάδας στην ενίσχυση των επενδύσεων είναι πιστωτικά θετική, όπως σημειώνει η Moody’s σε νέα της έκθεση, λίγες εβδομάδες πριν την επόμενη προγραμματισμένη αξιολόγησή της για τη χώρα (23 Αυγούστου).
Όπως επισημαίνει, η ΝΔ και ο νέος πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχουν μία ατζέντα φιλική προς τις επιχειρήσεις με επίκεντρο την προσέλκυση επενδύσεων μέσω της βελτίωσης του επενδυτικού κλίματος, τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για τις επιχειρήσεις και την επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης φορολογικές περικοπές για τα νοικοκυριά, ενώ ταυτόχρονα υπόσχεται τη διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Η πρόκληση της ανάπτυξης και των επενδύσεων
Η έλλειψη επενδύσεων αποτελεί βασική πρόκληση για τις προοπτικές της ανάπτυξης της Ελλάδας, τονίζει ο οίκος. Αυτή τη στιγμή η ελληνική οικονομία εκτιμάται ότι θα αναπτυχθεί με μέτριους ρυθμούς κοντά στο 2% στην καλύτερη περίπτωση τα επόμενα χρόνια, εκτός εάν η αύξηση των επενδύσεων επιταχυνθεί σημαντικά. Σε σύγκριση με άλλες χώρες της ευρωζώνης που βγήκαν από την ύφεση και την κρίση, η πορεία των επενδύσεων της Ελλάδας ήταν πολύ πιο αδύναμη. Ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου στην Πορτογαλία και την Κύπρο έχει ανακάμψει σε επίπεδα προ της κρίσης και κατά 80% περίπου στην Ισπανία. Στην Ελλάδα, είναι κάτω από το ένα τρίτο του επιπέδου πριν από την κρίση.
Η νέα κυβέρνηση της Ν.Δ –η οποία και έχει μεγάλη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο– έχει πολύ καλές πιθανότητες να μπορέσει να εφαρμόσει τις προεκλογικές της υποσχέσεις. Η ισχυρότερη οικονομική ανάπτυξη θα βοηθήσει επίσης και τον ελληνικό τραπεζικό κλάδο, ωστόσο η συνέχιση της εφαρμογής τω μεταρρυθμίσεων και η δημοσιονομική πειθαρχία θα είναι κρίσιμοι παράγοντες στη διατήρηση της στήριξης της ευρωζώνης προς την Ελλάδα καθώς και της επιμνημόσυνης της αγοράς, ενισχύοντας έτσι το πιστωτικό προφίλ της χώρας.
Καθοριστική για την αξιολόγηση η εφαρμογή των συμφωνηθέντων
Η στάση της νέας κυβέρνησης όσον αφορά την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στις οποίες έχει δεσμευθεί η χώρα θα είναι καθοριστικής σημασίας για την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας. Εκτός από τη μεγάλη φορολογική επιβάρυνση, υπάρχουν και άλλα εμπόδια στις επενδύσεις, όπως η αναποτελεσματική γραφειοκρατία καθώς και οι μακρές και δυσκίνητες νομικές διαδικασίες και το ρυθμιστικό περιβάλλον. Παράλληλα, οι θεσμικές αλλαγές στη δημόσια διοίκηση θα πρέπει να συνοδεύονται από αλλαγές στη συμπεριφορά του ευρύτερου πληθυσμού, ειδικά σε ό,τι αφορά την φορολογική συμμόρφωση και τη γενικότερη κουλτούρα πληρωμών, τα οποία παραμένουν σχετικά αδύναμα.
Η πρόκληση του… brain gain
Επίσης, όπως τονίζει η Moody’s, οι εκτιμήσεις για χαμηλή ανάπτυξη στη χώρα αντικατοπτρίζουν κυρίως τις αρνητικές δημογραφικές ιδιαιτερότητες της Ελλάδας, λόγω του κύματος μετανάστευσης κατά τη διάρκεια της κρίσης. Η βασική ηλικιακή ομάδα των 25-34 ετών μειώθηκε κατά 380.000 (5,6% του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας) μεταξύ του 2010 και του 2018, κυρίως λόγω της μετανάστευσης. Οι περισσότεροι που έφυγαν από την χώρα είχαν υψηλά επίπεδα εκπαίδευσης και πιθανότατα θα χρειαστούν παραπάνω ενέργειες από τη μείωση των φόρων έτσι ώστε να έχουν κίνητρο να επιστρέψουν.
Συνέχιση των μεταρρυθμίσεων
Την ίδια στιγμή, η συνέχιση της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων θα είναι κρίσιμη για τη συνέχιση της στήριξη της ευρωζώνης προς τη χώρα, η οποία και είναι ο μεγαλύτερος πιστωτής της Ελλάδας. Ενώ έχουν νομοθετηθεί και εφαρμοστεί πολλές μεταρρυθμίσεις, υπάρχουν μέτρα στα οποία έχει δεσμευθεί η Ελλάδα και πρέπει να εφαρμόσουν το αργότερο έως το 2022. Έτσι, η ευρωζώνη θα συνεχίσει να εποπτεύει την πρόοδο της χώρας σε τριμηνιαία βάση και, εάν αξιολογηθεί θετικά, η ελληνική κυβέρνηση θα λαμβάνει περαιτέρω στήριξη όπως την επιστροφή των κερδών των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα. Το πιο σημαντικό σύμφωνα με τον οίκο πάντως είναι η διατήρηση καλών σχέσεων με τους δανειστές, το οποίο θα είναι καθοριστικό εάν η Ελλάδα χρειαστεί περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους μετά 2032. Η Ν.Δ δεσμεύτηκε να ολοκληρώσει τις εκκρεμούσες δεσμεύσεις και η Moody’s επισημαίνει ότι θα παρακολουθεί στενά τον ρυθμό της εφαρμογής τους..
Τα πλεονάσματα
Στο επίκεντρο του οίκου θα είναι και τα δημόσια οικονομικά, όπου αν και έχει σημειωθεί βελτίωση ωστόσο αυτή ήλθε υπό τη μορφή της υψηλής φορολογίας και της σημαντικής υποαπορρόφησης των δημόσιων επενδύσεων. Ο προϋπολογισμός της γενικής κυβέρνησης ήταν πλεονασματικός τα τελευταία τρία χρόνια και η προηγούμενη κυβέρνηση έχει δεσμευτεί σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022, με σταδιακή μείωσή του στα επόμενα έτη.
Η Ν.Δ αρχικά δεσμεύτηκε στην επαναδιαπραγμάτευση των δημοσιονομικών στόχων για να χρηματοδοτήσει τις προγραμματισμένες φορολογικές περικοπές και την αύξηση των δημόσιων επενδύσεων. Το κόμμα πλέον αναγνωρίζει ότι η νέα κυβέρνηση πρέπει πρώτα να εδραιώσει τη δημοσιονομική της αξιοπιστία. Έτσι, η Moody’s αναμένει ότι η κυβέρνηση της ΝΔ θα στοχεύσει σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ στον προσεχή προϋπολογισμό για το 2020. Ο προϋπολογισμός του τρέχοντος έτους είναι πιθανόν να είναι κάπως ασθενέστερος, με τη Moody’s να εκτιμά ότι το πρωτογενές πλεόνασμα φέτος θα κινηθεί γύρω στο 3% του ΑΕΠ και ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι σχεδόν ισοσκελισμένος.
Πάντως ο οίκος εκτιμά ότι η νέα κυβέρνηση θα βρει ευήκοα ώτα στην ευρωζώνη σε ό,τι αφορά το σχέδιό της για τη δημοσιονομική πολιτική. Οι Ευρωπαίοι έχουν ταχθεί υπέρ της μείωσης των φόρων και την εφαρμογή του προϋπολογισμού των δημόσιων επενδύσεων, αυξάνοντας την φορολογική βάση.
Συνολικά, η νέα ελληνική κυβέρνηση θα χρειαστεί να διατηρήσει τα δημοσιονομικά πειθαρχία για πολλά χρόνια για να μειώσει το δημόσιο χρέος που αγγίζει το 180% του ΑΕΠ και είναι ένα από τα υψηλότερα στο κόσμο, καταλήγει η Moody’s.
