Από τι κινδυνεύει το ελληνικό «θαύμα»
23/10/201916:27

Από τι κινδυνεύει το ελληνικό «θαύμα»

[ad_1]

Του Γ. Αγγέλη 

Η ταχύτατη διολίσθηση των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων αποτελεί ίσως το ισχυρότερο πλεονέκτημα της εγχώριας οικονομίας καθώς απομειώνει με ιστορικά πρωτοφανή ταχύτητα το “κόστος” εξυπηρέτησης του χρέους.

Η διαπίστωση αυτή εμφανίσθηκε ως γενικά αποδεκτή πλέον εκτίμηση στην Ουάσιγκτον στις σχετικές συζητήσεις που έγιναν, ειδικά μεταξύ παραγόντων αγοράς κρατικού χρέους και εκπροσώπων Οίκων αξιολόγησης.

Το ορατό πλέον ενδεχόμενο μίας άμεσης προεξόφλησης του ακριβού δανείου του ΔΝΤ με πολύ “φθηνότερα” δάνεια, θα οδηγήσει σε απομείωση του χρέους κατά 4,5 μονάδες του ΑΕΠ, με βάση τις μέχρι στιγμής εκτιμήσεις. Και θα ενισχύει ακόμα περισσότερο την τάση αυτή πολύ πριν από τα μέσα του 2020, βελτιώνοντας έτσι ακόμα περισσότερο το περιβάλλον μέσα στο οποίο θα ολοκληρωθούν τα stress tests για τις εγχώριες τράπεζες.

Η “τάση” αυτή σύμφωνα με τις σχετικές συζητήσεις που έγιναν στην Ουάσιγκτον, επιτρέπει στην ελληνική οικονομία να αποκτήσει –αυτό έχει αρχίσει ήδη από το 2018/2019– δημοσιονομικό περιθώριο παρεμβάσεων στην οικονομία, που αρχικά και λόγω της δέσμευσης των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων δεν είχε. Και να αντιμετωπίσει έτσι τις πιέσεις που αναπόφευκτα θα προκύψουν από αλλαγές στο εξωτερικό της περιβάλλον και ειδικά στην Ευρωζώνη λόγω της αναμφίβολης πλέον οικονομικής επιβράδυνσης.

“Καμπανάκι” κινδύνου

Παρ’ όλα αυτά οι κίνδυνοι που έχουν αρχίσει να αναδύονται είναι πλέον ιδιαίτερα εμφανείς όπως ακούστηκε από πολλούς “ομιλητές” σε συζητήσεις που έγιναν κυρίως στο περιθώριο της Ετήσιας Συνόδου του ΔΝΤ.

Το “καμπανάκι” του κινδύνου σήμανε ήδη με την εισηγητική τοποθέτησή της η νέα επικεφαλής του ΔΝΤ κα Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα η οποία μιλώντας για τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η παγκόσμια οικονομία υπογράμμισε με ιδιαίτερη έμφαση τα στοιχεία που αναδεικνύουν ότι από πλευράς χρέους η κατάσταση είναι σε χειρότερο σημείο από εκείνη που οδήγησε στο ξέσπασμα της κρίσης του 2008.

Το σημαντικότερο ίσως ενδεικτικό στοιχείο είναι ότι όπως είπε έχει συσσωρευθεί ένας εκρηκτικός όγκος χρέους της τάξης των 19 τρισ. δολ. στην τελευταία βαθμίδα αξιοπιστίας (Investment grade).

Eφ’ όσον επιβεβαιωθεί ότι η παγκόσμια οικονομία συνεχίσει να επιβραδύνεται επαπειλείται η άμεση υποβάθμισή του από το τελευταίο σκαλί (BBB) του investment grade που βρίσκεται σε non investment grade. Πράγμα που – εφόσον συμβεί είτε λόγω ύφεσης είτε λόγω κατά περίπτωση χρεοστασίων– θα προκαλέσει μία χωρίς προηγούμενο “ρευστοποίηση” επενδύσεων χαρτοφυλακίου που – σύμφωνα με Εκθέσεις που κοινοποιήθηκαν στη διάρκεια της Συνόδου – το 60% περίπου του τραπεζικού συστήματος “δεν μπορεί να αντέξει…”.

Το ποσό των 19 τρισ. δολ. είναι πρωτοφανές σε όγκο και αντιστοιχεί όπως εξήγησε η επικεφαλής του ΔΝΤ στο 40% του συνολικού χρέους (ιδιωτικού και κρατικού) των οκτώ ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη… Είναι δε κατά 35% μεγαλύτερο εκείνου που ήταν το 2008.

Οι συζητήσεις αυτές προκάλεσαν ιδιαίτερη ανησυχία και έφεραν στο κέντρο της προσοχής και πάλι τη “συμπεριφορά” των Οίκων αξιολόγησης, ορισμένοι εκ των οποίων “κατηγορούνται” ότι παρέχουν στους… πελάτες τους αξιολογήσεις χρέους που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, ειδικά στις ΗΠΑ.

Αναχώματα τα προγράμματα “ποσοτικής χαλάρωσης”

Σε κάθε περίπτωση ένα τέτοιο “τσουνάμι” που αναμφίβολα είναι στον προβληματισμό των Κεντρικών Τραπεζών, οι οποίες –όπως η FED και η ΕΚΤ– επανέφεραν σε ισχύ τα προγράμματα “ποσοτικής χαλάρωσης” για να δημιουργήσουν αναχώματα, θα επηρεάσει όλες τις non investment grade κατηγορίες τίτλων. Και μεταξύ αυτών τα ελληνικά κρατικά και εταιρικά ομόλογα που αν και βελτιώνονται με ραγδαίους ρυθμούς (BB) εντούτοις παραμένουν κάτω από την τελευταία επενδυτική βαθμίδα του “BBB”.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, όπως παρατηρούσαν στελέχη της τραπεζικής αγοράς στον χώρο της δευτερογενούς αγοράς ομολόγων –που παραδέχονται τους κινδύνους αστάθειας– η “εξαίρεση” των ελληνικών ομολόγων και η ιδιαιτερότητά τους σε σχέση με τους άλλους τίτλους, είναι ότι διαθέτουν ένα εγγυητικό “μαξιλάρι”, το οποίο δεν διαθέτει κανείς άλλος με τη μορφή αυτή, δηλαδή της άμεσης ετοιμότητας για την εξυπηρέτηση του χρέους.

Αυτό έχει ήδη ξεπεράσει τα 34 δισ. ευρώ και μέρος του πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για την προεξόφληση του δανείου του ΔΝΤ με διαδικασίες που αναμένεται να μπουν στην τελική τους φάση πριν από το τέλος του έτους.

Μοιραστείτε το άρθρο

Περισσότερα Νέα